Rozenkwekerij Marjoland investeert structureel in kennisontwikkeling en instrumenten die helpen om meer, beter, efficiënter en schoner te produceren. In 2023 nam het bedrijf zeven CRUM CO2-meters van Van Dijk heating in gebruik, die het mogelijk maken om in iedere teeltafdeling op maat te doseren. “Dat is echt wenselijk wanneer je verschillende kassen hebt met uiteenlopende verbruikskarakteristieken”, zegt teeltmanager Erwin van Adrichem. “Sinds we de toevoer in kg CO2 per afdeling meten, verloopt de sturing nauwkeuriger. Nu zien we echt wat er in elke kas wordt geconsumeerd.”
De meeste glastuinbouwbedrijven verdelen hun CO2 via één hoofdaansluiting (CO2 set), eventueel in combinatie met een regelklep per afdeling. Zo’n klep wordt tijdens het doseren aangestuurd op basis van de gemeten CO2-concentratie in de teeltruimte, uitgedrukt in ppm. Tot vorig jaar gold dat ook voor kwekerij Marjoland in Waddinxveen.
“Zo’n verdeelsysteem zou in theorie goed moeten werken, maar heeft toch zijn beperkingen”, vertelt algemeen directeur Daniël van den Nouweland. “Afgezien van het feit dat CO2-sensoren in teeltruimten niet altijd even nauwkeurig zijn, zijn er verschillende factoren in het spel die een nauwkeurige dosering kunnen bemoeilijken. Zo heb je, zeker op grote bedrijven met lange CO2-leidingen, te maken met een verval in druk. Daarnaast zijn er soms grote verschillen tussen de kassen en de kasinrichting en last but not least staan er planten in van uiteenlopende rassen en leeftijden. Om het kort te houden: we wisten heel goed hoeveel kg CO2 er naar onze kassen ging, maar slechts bij benadering hoe die verdeeld werd over de afdelingen. De meetwaarden varieerden behoorlijk.”
Onnauwkeurigheid hoeft geen probleem te zijn zolang CO2 goedkoop en in ruime mate beschikbaar is, zodat je ruim kunt doseren. Dat is echter niet wat de toekomst in petto heeft. De transitie naar fossielvrije energie en het beprijzen van CO2-emissie maken tuinbouwbedrijven afhankelijk van andere CO2-bronnen dan aardgas en dwingen tot efficiënter doseren.
“Daar sorteren wij nu op voor”, vervolgt teeltspecialist Erwin van Adrichem. “In de tweede helft van 2023 hebben we zeven CRUM CO2-meters van Van Dijk heating geïnstalleerd. Die zitten pal voor de CO2-sets; één voor de hoofdaansluiting en twee aan weerskanten van elk van onze drie kassen. Daarmee zien we precies hoeveel kg CO2 er de afdelingen in gaat. In combinatie met de concentratiemetingen in de afdelingen én een update van ons softwarepakket voor de klimaatregeling, kunnen we nu veel gerichter doseren.”
“Eigenlijk doen we nu wat we altijd al hadden moeten doen”, vat Van den Nouweland samen. “Aan de feedback van onze teeltmensen kan ik merken dat de meters een zinvolle investering zijn. Dat zie je trouwens ook terug in de data. De meetwaarden liggen meer in de buurt van de streefwaarden. De software-upgrade is nog niet helemaal voltooid, en ook die zal zijn steentje bijdragen. Wij hoeven niet perse minder CO2 te verbruiken, als het maar in de juiste hoeveelheden en op de juiste momenten op de goede plaatsen terecht komt. Dankzij CRUM’s en de nieuwe software van Hoogendoorn zijn we weer een stap verder gekomen. Als je het afzet tegen alle andere investeringen in het kader van energiebesparing en verduurzaming is het slechts een klein stapje, maar je moet hem wel een keer zetten.”
CRUM-meter bij Marjoland